Cukrzyca u psa i kota: dieta Postęp praktycznie w każdej dziedzinie wiedzy jaki dokonał się w ostatnim stuleciu jest ogromny i dzisiaj trudno wyobrazić sobie życie bez wielu udogodnień technicznych czy rzeczy codziennego użytku. Wiele z nich rzeczywiście mocno ułatwia nam codzienną egzystencję czyniąc ją wygodniejszą, przyjemniejszą i w wielu aspektach zdrowszą. W ciągu ostatnich lat zmieniło się też podejście do zwierząt towarzyszących i mocno wzrosła rola jaką spełniają bytując z nami we wspólnym środowisku domowym. Zwierzęta „typowo produkcyjne” nastawione na wytwarzanie żywności, którą następnie można sprzedać uzyskując środki finansowe przestały być tylko i wyłącznie pacjentami gabinetów weterynaryjnych. Stały się nimi również nasi pupile, psy i koty, które choć nie są źródłem zysków i ich nie wypracowują to spełniają szereg niewymiernych ról dla swych właścicieli, niejednokrotnie awansując do roli pełnoprawnych domowników. Takie zmiany wymogły na społeczeństwie daleko idące konsekwencje dotyczące choćby żywienia czy ograniczenia rozrodczości zwierząt żyjących w naszych obejściach. Wzrosło znaczenie sterylizacji czy kastracji w celu ograniczenia niechcianych miotów czy upowszechniły się gotowe, przemysłowe karmy bytowe, przez co właściciele mogli zadbać o prawidłowe żywienie nie poświęcając temu zbyt wiele czasu czy środków. Oczywiście pociągnęło to za sobą również szereg zjawisk niekorzystnych z otyłością i nadwagą na czele. Nasiliło się także występowanie wielu chorób związanych z niewłaściwą wagą ciała i małą ruchliwością naszych pupili z których najczęściej występującą jest cukrzyca. To właśnie ona, będąc jedną z kluczowych chorób cywilizacyjnych stała się jedną z częściej występujących zaburzeń natury endokrynologicznej wymagających intensywnego leczenia. Nie sposób jednak zapanować nad właściwym poziomem cukru we krwi nie wdrażając jednocześnie odpowiedniej zbilansowanej diety zapobiegającej nagłym skokom glukozy . Czym więc żywić chore na cukrzycę psy i koty? W niniejszym artykule postaram się przybliżyć co wybierać, a czego unikać w diecie chorego zwierzaka. Co to jest cukrzyca?Które zwierzęta są najbardziej narażone?Dieta cukrzycowa dla kota i psaDieta w cukrzycy insulinoniezależnejIndeks glikemicznyPrzykładowa tabela: produkty i ich indeks glikemicznyGotowe diety cukrzycowe komercyjneSuplementy diety w cukrzycyCynkChromInne suplementy i witaminyZmiana dietyDieta domowa w cukrzycy Co to jest cukrzyca? Cukrzyca (łac. diabetes melitus) jest często występującą chorobą metaboliczną charakteryzującą się stanem hiperglikemii czyli podwyższonym poziomem glukozy we krwi co wynika z bezwzględnego lub względnego niedoboru insuliny. Co niezwykle istotne jest najczęstszą chorobą endokrynologiczną u małych zwierząt, swym występowaniem obejmując około 1-2 % całej populacji co przy liczbie utrzymywanych przez nas zwierząt jest ilością ogromną. Insulina wytwarzana jest przez komórki beta wysepek trzustkowych (Langerhansa) na skutek przyjęcia pokarmu i jej poziom wzrasta po każdym posiłku. Odpowiada za wykorzystanie przez każdą komórkę organizmu glukozy ułatwiając jej przenikanie do wnętrza, tym samym obniżając stężenie glukozy w surowicy. Stymulacja wydzielania insuliny następuje nie tylko na skutek wzrostu stężenie glukozy ale również: aminokwasów,acetylocholiny,glukagonu,hormonów jelitowych np. gastryny. Insulina ułatwiając wejście glukozy do komórek zaopatruje mięśnie szkieletowe, serce, tkankę tłuszczową leukocyty, komórki fibroblastów, aortę i inne tkanki w łatwo dostępną energię. Właściwy poziom insuliny warunkuje tym samym nie tylko prawidłowy metabolizm węglowodanów lecz również, o czym nie wolno nam zapominać białek i tłuszczy. Znaczny bowiem niedobór insuliny wpływając na procesy glukoneogenezy powoduje mobilizację białek i tłuszczy ustrojowych. Konsekwencją będzie obciążenie wątroby kwasami tłuszczowymi co może prowadzić do stłuszczenia wątroby oraz syntezą związków ketonowych (kwasu acetylooctowego, acetonu, kwasu beta- hydroksymasłowego) i ciężką kwasica ketonowa. Wyróżniamy trzy typy cukrzycy: Cukrzycę insulinozależną (typ I) charakteryzującą się brakiem podniesionego poziomu insuliny na skutek zwiększonego poziomu glukozy po posiłku co odpowiada cukrzycy młodzieńczej u insulinoniezależną (typ II) przy której wprawdzie poziom insuliny jest prawidłowy, ale zaburzeniom ulegają interakcje między receptorami komórkowymi a tym hormonem, najczęściej na skutek typu III czyli stan przedcukrzycowy lub „cukrzyca potencjalna” określana jest w przypadku prawidłowego lub podniesionego poziomu insuliny przy nie przekroczonym progu nerkowego i nieprawidłowej reakcji na test tolerancji glukozy. Cukrzyca jest zaburzeniem natury hormonalnej stąd wzrost innych hormonów może również powodować jej ujawnieni Mowa tutaj o hormonach diabetogennych takich jak: glikokortykosteroidy,tyroksyna,somatotropina,epinefryna. Prowadzą one do antagonizmu insulinowego skutkując pobudzeniem procesu glukoneogenezy czy zwiększeniem wydzielania insuliny. Również progesteron czyli hormon odpowiedzialny za utrzymanie ciąży poprzez wpływ na wydzielanie somatotropiny zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy. Które zwierzęta są najbardziej narażone? Cukrzyca najczęściej dotyczy zwierząt w średnim i starszym wieku z pierwszymi objawami zauważalnymi w przedziale 7-9 lat. Częściej występuje u suk, zwierząt otyłych i kastrowanych kocurów choć zdarzyć się może praktycznie u każdego pupila bez względu na predyspozycje związane z płcią czy stanem fizjologicznym. Wśród psów najczęściej chorują: sznaucery miniaturowe,pudle,polskie owczarki nizinne,samojedy,psy z grupy terrierów. U kotów wśród chorych na cukrzycę przeważają te wysterylizowane, najczęściej płci męskiej, mało aktywne, otyłe i z reguły nie wychodzące z domu. Cukrzyca dając różnorodne objawy nie jest chorobą natychmiast prowadzącą do śmierci, bowiem poważne powikłania nie rozwijają się z reguły z dnia na dzień (wyjątkiem może być tutaj zaćma cukrzycowa, które może powstać w skrajnych przypadkach w przeciągu kilku dni, lub stan kwasicy ketonowej). Nie mniej jednak nie leczona prowadzi do bardzo groźnych konsekwencji dlatego bezwzględnie nie wolno jej bagatelizować. Jest schorzeniem wymagającym dużej uwagi właściciela, częstych kontroli poziomu cukru- glikemii, nie mówiąc już o stałym podawaniu zwierzęciu insuliny i to dożywotnio. Nie wolno na jakiś czas zaprzestać leczenia gdyż będzie to skutkowało bardzo silnym wzrostem poziomu glukozy we krwi i poważnymi konsekwencjami ogólnoustrojowymi w postaci kwasicy ketonowej. Podstawą leczenia pozostaje więc insulinoterapia w połączeniu z właściwym żywieniem. Nie da się bowiem skutecznie kontrolować poziomu cukru podając tylko insulinę bez właściwego rygoru żywieniowego. Czym karmić zwierzęta z cukrzycą? W diabetologii ludzkiej dokładnie określono składy dawek pokarmowych i zalecenia żywieniowe dla chorych na cukrzycę, podczas gdy w weterynarii istnieją na ten temat pewne rozbieżności i pojawia się wiele znaków zapytania. Jak dotychczas nie mamy dokładnych, nie budzących wątpliwości, diet optymalnych nawet w odniesieniu do podstawowych składników pokarmowych a więc białka, węglowodanów czy tłuszczy. Czy więc tak naprawdę nie wiemy jak żywić chore zwierzęta i działamy trochę po omacku, a może powielamy zalecenia ludzkie? Zdecydowanie nie, dokładnie znamy zalecenia żywieniowe i dzięki temu wiemy co podawać a tym samym możemy uzupełniać leczenie preparatami insulinowymi. Żywienie w przypadku cukrzycy ma zasadnicze znaczenie w procesie utrzymywania normoglikemii i nigdy nie może być pomijane. Dieta w cukrzycy insulinoniezależnej Wspomniałem o cukrzycy insulinoniezależnej czyli typu II, w której zaburzenia dotyczą interakcji glukoza receptory komórkowe a poziom insuliny często jest właściwy. Cząsteczki glukozy nie mogą dostawać się do wnętrza komórek co często spowodowane jest stanem nadwagi lub otyłości. Najprostszym a zarazem najbardziej skutecznym sposobem leczenia takich zwierząt będzie dieta zmierzająca do utrzymania optymalnej masy ciała. Ubytek kilku zbędnych kilogramów prowadził będzie do zniknięcia zaburzeń na poziomie błony komórkowej i tym samym warunkował prawidłowy poziom insuliny bez schudnięcia może w tym przypadku okazać się zupełnie nieskutecznym teorii dieta każdego chorego osobnika powinna zawierać wszelkie niezbędne składniki pokarmowe, a każdy posiłek mieć w miarę zbliżoną ich kompozycję. Niezwykle istotna jest również regularność posiłków, które w miarę możliwości powinny podawane być w stałych porach dobowych. Każdy opiekun chorego zwierzęcia powinien doskonale wiedzieć kiedy podać podopiecznemu coś do jedzenia, szczególnie w kontekście podawanej insuliny i jej szczytu działania. Ze względu na porę podawania insuliny i jej szczyt działania (inny dla każdej insuliny) pierwszy posiłek, około 50 % zalecanej dobowej ilości, powinien być zjedzony w ciągu 2 godzin od porannej dawki insuliny, następny zaś około 6 godzin później. Wielu lekarzy zaleca odmienną kolejność, tzn. najpierw karmimy zwierzę a następnie podajemy insulinę. Niedopuszczalna jest sytuacja gdy zwierzę dostaje zastrzyk z insuliną i nie pobiera pokarmu gdyż może to skutkować bardzo poważnymi powikłaniami, łącznie z silną zagrażająca życiu hipoglikemią. Musimy więc dokładnie sprawdzać czy zwierzę pobrało podaną karmą z miseczki a nie tylko ograniczać się do jej sukcesywnego nasypywania. Najłatwiejszym sposobem żywienia cukrzyków jest więc stosowna, gotowa dieta komercyjna, wilgotna o niskiej zawartości węglowodanów lub sucha również o obniżonej ich zawartości. Przeciwwskazane są natomiast karmy półwilgotne lub półsuche z uwagi na zawartość dwucukrów i glikolu propylenowego. Składniki te niezwykle utrudniają utrzymanie stabilnego poziomu cukru we krwi. Indeks glikemiczny Co to jest indeks glikemiczny i czego unikać w diecie cukrzycowej? Z zawartością cukrów w diecie nieodłącznie związane jest pojęcie indeksu glikemicznego. Indeks glikemiczny (IG) jest polem powierzchni pod krzywą odpowiedzi glikemicznej. Mierzony jest w czasie 2 godzin po zjedzeniu 50 g przyswajalnych cukrów występujących w produkcie i określony stosunkiem do odpowiedzi glikemicznej uzyskanej z tej samej ilości węglowodanów pochodzących z referencyjnej glukozy (IG 100). Co dla nas istotne – im niższy IG tym mniejszy wzrost glukozy po posiłku. W żywieniu zwierząt chorych na cukrzyce generalnie powinniśmy wybierać składniki z niskim IG. Wysokość IG zależy od bardzo wielu czynników, jak choćby od ilości i rodzaju zjedzonych węglowodanów czy zastosowanej metody przetwarzania pokarmu i stopnia jego rozdrobnienia. Tabele określające dokładne wartości IG znajdziemy powszechnie w Internecie i warto z nich korzystać. Przykładowa tabela: produkty i ich indeks glikemiczny ProduktIndeks glikemicznyKukurydza słodka54Kasza gryczana ugotowana53Groszek zielony w puszce50Ryż Basmati50Bataty50Płatki owsiane50Laktoza46Fasola różowa40Ryby38Jogurty36Quinoa35Mięso chude35Marchew surowa30Mleko pełne 3%27Orzechy22Warzywa zielone, pomidory, bakłażany, cukiniaponiżej 15Przykładowa tabela zawierająca produkty o niskim IG Z pojęciem indeksu glikemicznego wiąże się ładunek glikemiczny (ŁG) czyli wartość liczbowa uwzględniająca ilość i jakość cukrów w pokarmie Generalnie im większy ładunek glikemiczny tym wyższy wzrost stężenia glukozy po posiłku. Jak więc widzimy w przypadku cukrzycy chyba najważniejsza rola przypada węglowodanom w diecie. Te z grupy cukrów prostych są łatwo i szybko wchłaniane z przewodu pokarmowego powodując duże wahania glukozy we krwi podczas gdy węglowodany złożone zmniejszają to niebezpieczeństwo. Cukry złożone muszą zostać zmetabolizowane, rozłożone na krótsze fragmenty co wymaga od organizmu czasu i zaangażowania pewnych procesów metabolicznych ale jednocześnie nie powoduje to gwałtownego skoku glukozy. Wykluczmy więc z diety naszych chorych pupili te produkty zawierające cukry proste jak choćby karmy półmokre (półwilgotne) a wybierzmy karmy suche czy karmy mokre, które nie powodują tak znaczących skoków. Gotowe zbilansowane karmy suche o niskiej zawartości wody odznaczają się wysoką zawartością skrobi będącą wielocukrem. Zanim zostanie ona wchłonięta podlega procesowi powolnemu procesowi trawienia co minimalizuje ryzyko hiperglikemii. Skrobia może pochodzić z różnych źródeł ale najważniejsze jest aby cechowała się jak najniższym indeksem glikemicznym. Cechy takie najlepiej spełniają jęczmień i sorgo i to one są zalecane w żywieniu zwierząt z cukrzycą. Powinno unikać się za to ryżu, szczególnie tego białego cechującego się wysokim indeksem glikemicznym. Węglowodanami złożonymi jest również włókno pokarmowe, które odgrywa korzystną rolę w przypadku zwierząt z cukrzycą. Po pierwsze wydłuża ono czas przechodzenia pokarmu przez przewód pokarmowy czyli pasaż jelitowy co skutkuje dłuższym, stopniowym wchłanianiem węglowodanów. Po drugie zmniejsza koncentrację energii w diecie co również jest działaniem niezwykle korzystnym. Dodatek włókna do gotowej diety np. w postaci otrębów żytnich, jęczmiennych czy pszennych ogranicza po posiłkowy wzrost stężenia glukozy. W cukrzycy bowiem nie zawsze mamy sytuację optymalną cechująca się brakiem wahań glukozy, a bardzo często nie udaje się zapobiegać skokom glukozy mimo stosowania leczenia. Co do rodzaju włókna naukowcy nie do końca są zgodni. Jedni twierdzą że lepsze jest włókno rozpuszczalne a inni dowodzą wyższości tego nierozpuszczalnego. Jak byśmy nie sądzili, ważne jest aby zwiększyć ilość włókna a mniejsze znaczenie ma chyba jego rodzaj. Karmy zawierające włókno pokarmowe wykorzystywane są również w żywieniu chorych kotów, których metabolizm oparty jest głownie na białku pochodzącym z upolowanych drobnych zwierząt. Udowodniono wysoką skuteczność diety z zawartością celulozy rzędu 12-14 % s. m. Coraz częściej jednak zaleca się karmy o niskiej zawartości węglowodanów i wysokiej zawartości białka. Żywienie takim rodzajem karmy w niektórych przypadkach pozwala nawet na zaprzestanie leczenia insuliną. Generalnie wiec stosujemy u kotów karmy niskowęglowodanowe i wysokobiałkowe. Najważniejsza jest tutaj niska zawartość cukrów, która nie powinna przekraczać 15 % suchej masy. Takie żywienie w przeciwieństwie do psów, zwiększa szanse remisji lub nawet wyzdrowienia a na pewno wydłuża życie kotów. Tak na marginesie: cukrzycy psów nie wyleczymy definitywnie, u kotów jest to możliwe co wiąże się z zaprzestaniem iniekcji insuliny. Wystrzegamy się stosowania karm wysokotłuszczowych gdyż to nie tłuszcz a białko „zastępuje” niejako węglowodany u kotów (u kotów mamy niską aktywność enzymów trawiących cukry, które są wytwarzane z białka czyli zjedzonego mięsa). Gotowe diety cukrzycowe komercyjne W żywieniu psów i kotów chorych na cukrzycę panuje powszechny pogląd, że najlepszym sposobem ich żywienia i kontrolowania skoków glukozy są gotowe karmy komercyjne. Niewątpliwie zaletą ich jest stały skład, zawartość składników odżywczych ściśle kontrolowana. Dzięki temu mamy pewność, że o określonej porze dajemy naszym pupilom wiadomą ilość energii i innych składników odżywczych. W większości przypadków takie żywienie rzeczywiście przynosi korzystne efekty, ale nie zawsze. Czasem musimy wykazać się nie lada inwencją, sporą wiedzą i własnym czasem aby przygotować posiłek samodzielnie. Nie wszystkie też zwierzęta będą dobrze tolerowały gotowe karmy. Pomijam już tutaj kwestie finansowe i fakt, że nie każdego stać na zakup weterynaryjnej karmy komercyjnej. A rynek naprawdę widząc problem cukrzycy i coraz więcej nowych przypadków wychodzi naprzeciw oczekiwaniom właścicieli i oferuje naprawdę duży wybór karm specjalistycznych. Widzimy więc jak niezwykle istotne jest indywidualne podejście do każdego przypadku z osobna a nie traktowanie cukrzycy szablonowo i schematycznie. Jak już pisałem zwierzęta otyłe i z nadwagą należy odchudzić co bez wątpienia nie jest procesem łatwym. Wymaga dużego samozaparcia, cierpliwości i konsekwencji właściciela a także musi przeprowadzane być stopniowo. Utrata 1 % masy ciała według obecnych zaleceń jest jak najbardziej prawidłowa i zalecana a przede wszystkim bezpieczna dla zwierzęcia. W odchudzaniu nie chodzi bowiem aby było szybkie ale skuteczne, trwałe i bezpieczne dla pacjenta. Stosujemy karmy o mniejszej koncentracji energii lub większej włókna pokarmowego. Oczywiście wszystko w granicach rozsądku, pies czy kot nie jest bowiem przeżuwaczem i na samych roślinach zielonych długo nie pożyje. Dodatkowo zbyt duża zawartość włókna skutkować może niechęcią w pobieraniu pokarmu lub zwiększona ilością kału a nawet biegunką. Można również zmniejszyć zawartość tłuszczu w diecie co jest zgodne z dietą cukrzycową. Suplementy diety w cukrzycy Wykorzystując żywienie w leczeniu cukrzycy nie sposób zapomnieć o różnorodnych suplementach diety. Pierwotnie suplementy diety stosowano w dietetyce ludzkiej gdzie udowodniono ich korzystne działanie i skąd zostały zaadoptowane do weterynarii. Niektóre składniki diety mogą wpływać pozytywnie na kontrolę poziomu glukozy we krwi. Cynk Do składników korzystnie wpływających na poziom glukozy we krwi należy własnie cynk, który w niskich dawkach stymuluje uwalnianie insuliny, a w wysokich ten proces hamuje. Chrom Chrom w połączeniu z kwasem nikotynowym, glutaminowym, glicyną i cysteiną, zasłużył sobie na miano czynnika tolerancji glukozy poprzez sprzyjanie wyższej tolerancji i absorpcji cukrów przez komórki docelowe. Chrom jest pierwiastkiem biorącym udział w metabolizmie węglowodanów i tłuszczów. Niedobór chromu może skutkować rozwojem insulinooporności gdyż umożliwia on przenikanie glukozy do komórek docelowych. Przeprowadzono doświadczenia żywieniowe, które potwierdziły jego praktyczną skuteczność. Inne dowodziły z kolei brak skuteczność jednocześnie wskazując na duże bezpieczeństwo stosowania tego pierwiastka. W wielu krajach np. USA dostępne są suplementy zawierające pikolinian chromu przeznaczone do stosowania u psów. Uchodzą one za bezpieczne, nie wykazujące działań ubocznych i wielu właścicieli je stosuje wierząc w skuteczność. Inne suplementy i witaminy Duża grupa suplementów wykazuje działanie pośrednie polegające na przeciwdziałaniu otyłości (np. L- karnityna), opóźniając procesy starzenia się organizmu (np. olej rybi i kwasy tłuszczowe krótkołańcuchowe), a jeszcze inne wpływają na metabolizm usprawniając różnorodne procesy (np. kwasy omega 3). Warto pamiętać, że stres oksydacyjny niekorzystnie wpływa na metabolizm glukozy i może przyczyniać się do wystąpienia powikłań w przebiegu choroby. Dodatkowo redukcja tłuszczu w diecie dla diabetyków powoduje często zmniejszenie ilości witaminy E i A dostępnej w pokarmie i tym samym może skutkować ich niedoborami. Dlatego powinniśmy dążyć do uzupełnienia tych witamin. Pamiętajmy, iż poszczególne związki przeciwutleniające współdziałają ze sobą w walce z uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodnikami i dlatego zaleca się stosowanie ich połączeń. Uzupełniajmy więc dietę cukrzyków o: witaminę E,witaminę A iwitaminę C,taurynę,luteinę. Pomocne może okazać się czerpanie z natury i korzystanie z preparatów naturalnych, ziołowych normalizujących poziom cukru czego przykładem mogą być preparaty roślinne z morwy białej czy przepękli ogórkowatej. Warto je stosować jako terapie wspomagająca nie zapominając oczywiście o leczeniu zasadniczym. Zmiana diety Zmiana diety Jak w każdym przypadku zmiana diety powinna następować stopniowo i powoli co pozwala zminimalizować ryzyko zaburzeń żołądkowo jelitowych. Dodatkowo pozwala zwierzętom przyzwyczaić się niejako do nowej karmy i chętnie ją pobierać. Na koniec należy też wspomnieć nieco o stosowaniu cukrów prostych, które jak pisałem nie są generalnie zalecane z uwagi na gwałtowne podnoszenie poziomu glukozy we krwi. Są jednak sytuacje gdy musimy szybko podwyższyć poziom glukozy w organizmie. Cukrzyca jest chorobą cechująca się hiperglikemią ale zawsze musimy liczyć się tez z sytuacją odwrotną kiedy następuje nagły spadek cukru. Hipoglikemia jest stanem niezwykle niebezpiecznym zagrażającym życiu i manifestującą się szybko narastającymi objawami: wzmożonymi odruchami,drgawkami,rozszerzonymi źrenicami,bladymi, zimnymi i wilgotnymi błonami śluzowymi,śpiączką hipoglikemiczną. Wtedy to właśnie powinniśmy bezwzględnie podać psu czy kotu łatwo dostępne węglowodany w postaci rozpuszczonego w wodzie miodu lub zwykłego cukru, który szybko podniesie niebezpiecznie niski poziom glukozy we krwi. Pamiętajmy, że zawsze kiedy mamy wątpliwości czy nasz podopieczny jest w stanie hipoglikemii czy nie, mniejszym złem jest podanie glukozy nawet gdy spowoduje ona stan hiperglikemii. Dieta domowa w cukrzycy Domowa dieta cukrzycowa Na koniec warto napisać nieco o samodzielnym przygotowaniu posiłków w domu przez właściciela. Jak w przypadku każdej z chorób, żywienie specjalistyczne wymaga dużej wiedzy, wysiłku i samozaparcia właściciela, oraz może wiązać się z większymi kosztami. Wychodząc jednak naprzeciw grupie posiadaczy psów i kotów przeciwnych stosowaniu gotowych karm komercyjnych, który uznają je za „mało zdrowe” chciałbym zaproponować przykład karmy złożonej z powszechnie dostępnych składników. Otóż chore na cukrzyce zwierzęta możemy żywić stosując: gotowane mięso drobiowe (indyk, kurczak) w ilości 1/3 dawki,gotowany ryż w ilości 1/3,gotowane warzywa w takiej samej proporcji. Powinniśmy jednak wybierać ryż brązowy lub dziki, jednocześnie unikając raczej tego białego z uwagi na wysoki indeks glikemiczny (IG na poziomie 60-70). Lepszym źródłem węglowodanów wydaje się jednak pszenica, kukurydza lub mniej dostępne sorgo. Można również stosować gotowane, ciepłe ziemniaki lub kasze. Zawsze wybierajmy te składniki z niskim IG, które nie będą zbytnio podnosiły poziomu cukru po posiłku. Podsumowanie Odpowiednia dieta wspomaga leczenie cukrzycy Reasumując: cukrzyca zwierząt towarzyszących bez wątpienia stała się jedną z najczęściej występujących chorób cywilizacyjnych, której częstotliwość występowania, podobnie jak u ludzi, zdecydowanie rośnie. Nic też nie wskazuje na to aby ten trend miał się w najbliższych latach zmienić… Stąd znajomość odpowiedniego żywienia wydaje się wiedzą niezwykle przydatną praktycznie. Warto wiedzieć czego unikać, a co stosować i tak zmodyfikować dietę chorych zwierząt aby łatwiej kontrolować poziom glikemii. Czasem odpowiednie żywienie może wręcz doprowadzić do zupełnego wyleczenia co może mieć miejsce u kotowatych. Wykorzystujmy więc to wszystko co może spowodować, że chorowanie stanie się bardziej komfortowe a poziomu glukozy łatwiejsze do ustabilizowania. Tym samym również groźne dla życia sytuacje jaką bez wątpienia jest hipoglikemia nie będą występowały a nasze zwierzęta dłużej pozostaną z nami w dobrym zdrowiu czego wszystkim gorąco życzę. Chcesz dowiedzieć się więcej na temat diety cukrzycowej u kota i psa? Opublikuj komentarz pod artykułem, odpiszę tak szybko jak to możliwe.